Η εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής είναι μονόκλιτη ξυλόστεγη
με μια προεξέχουσα αψίδα στα ανατολικά, πεντάπλευρη εξωτερικά
και ημικυκλική εσωτερικά. Είναι κτισμένη με ακανόνιστους
λίθους και μόνο οι ορθοστάτες και τα τόξα των θυρών και
των παραθύρων είναι κατασκευασμένα από πελεκητούς ασβεστόλιθους.
Έχει εξωτερικές διαστάσεις 17,60 μέτρα μήκος και 6,75
μέτρα πλάτος. Η εκκλησία σήμερα έχει δύο εισόδους μια
στο μέσο του δυτικού και μια στο μέσο του νότιου τοίχου.
Τόσο οι είσοδοι αυτοί τόσο και τα παράθυρα, δύο στον βόρειο
και δύο στον νότιο τοίχο είναι μεταγενέστερα ανοίγματα.
Εκκλησία Ζωοδόχου Πηγής
Μεταγενέστερα είναι επίσης και το μεγάλο ορθογώνιο παράθυρο
που ανοίγεται στο αέτωμα του δυτικού τοίχου και το παράθυρο
της αψίδας. Μεταγενέστερη είναι και η μικρή θύρα στο δυτικό
άκρο του βόρειου τοίχου από την οποία οδηγεί η σκάλα στο
γυναικωνίτη της εκκλησίας. Το στηθαίο του γυναικωνίτης
είναι χαρακτηριστικό δείγμα λαϊκής ξυλουργικής του 19ου
αιώνα.
Αφαίρεση της επιχρύσωσης
της εικόνας της Παναγίας
Η Εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής κτίστηκε στα τέλη του
13ου αιώνα όπως φαίνεται από τις
τοιχογραφίες που διακοσμούσαν τους τοίχους της εκκλησίας,
αλλά σήμερα καλύπτονται με στρώμα γύψου. Οι μακροί τοίχοι
της εκκλησίας φαίνεται να εκαλύπτοντο με τοιχογραφίες
όρθιων αγίων, όχι όμως με ευαγγελικές σκηνές. Μεγάλα τμήματα
δύο τέτοιων τοιχογραφιών αποκαλύφθηκαν, δοκιμαστικά, κατά
την επισκευή της εκκλησίας που έγινε πριν αρκετά χρόνια.
Είναι πολύ καλής τέχνης και χρονολογήθηκαν στις αρχές
του 16ου αιώνα.
Τοιχογραφία
Η αρχική εκκλησία φαίνεται ότι είχε μια μόνο θύρα στο
μέσο του δυτικού τοίχου και μικρά ανοίγματα στην αψίδα
και τα δύο αετώματα του ανατολικού και του δυτικού τοίχου.
Στα τέλη του 19ου αιώνα η στέγη της εκκλησίας επιδιορθώθηκε
και κατασκευάστηκε ο γυναικωνίτης και ανοίχθηκαν τα σημερινά
παράθυρα και οι θύρες. Το 1891 σύμφωνα με επιγραφή κατασκευάστηκε
το σημερινό εικονοστάσιο που αντικατέστησε άλλο πιθανότατα
εκείνο του 16ου αιώνα. Αν και το εικονοστάσιο του 16ου
αιώνα καταστράφηκε, σώθηκαν μερικές από τις εικόνες του.
Οι εικόνες που σώθηκαν είναι των αποστόλων Πέτρου, Παύλου,
Ματθαίου, Μάρκου και Λουκά. Οι εικόνες αυτές είναι χαρακτηριστικά
δείγματα της Κυπριακής Σχολής του 16ου αιώνα. Αξιόλογη
είναι και η εικόνα του Χριστού ίσως του 17ου αιώνα και
του έφιππου αγίου Γεωργίου με πολλή δυτική επίδραση. Μέσα
στο βήμα φυλάσσεται εικόνα της Παναγίας Οδηγήτριας σχεδόν
κατεστραμμένη που ανήκει στον 15ον ή 16ον αιώνα.
